Деяния данов. Том 2 — страница 178 из 239

BM (VI, 9, ext. 5): см. комм. к 14.54.14.1.

9.5.2.3: ‘fortunam suam inter calamitosum filium constantemque ducem partitus’ BM (V, 10, 3; VI, 5, ext. 3): см. комм. к 8.14.10.3.

9.5.4.1: ‘astum audaciae praeferens Hellam acumine tentat, spatium arvi… in sequestrae pads pignus expostulans’ Пруденций, Диттохеон (гл. 34): ‘Praemia saltatrix poscit funebria virgo // Iohannis caput…’ (Мзды зловещей себе домогаться приемлет плясунья: // Иоанна главы отсеченной).

9.5.4.5: ‘magnitudinem corii sera aestimatione collegit’ KKP (VIII, 2.1): ‘magnitudinem facinoris sera aestimatione perspexit’ (Александр, придя в себя после вспышки гнева и протрезвев, ‘слишком поздно понял, какое преступление он совершил’).

9.5.4.4–6: ‘Ivarus vero… hoste defensam haberi cupiens’ Вергилий, Энеида (I, 368–369), a также Юстин (XVIII, 5.9) об основании Элиссой карфагенского кремля Бирсы.

9.5.8.6: ‘regia Danorum stirps atrocissimis exhausta caedibus ad unicum superioris Siwardi filium redigeretur’ BM (III, 2, ext. 9): см. комм. к 10.9.6.7.

9.6.0.1: ‘per aviti negotii vestigia decurrit’ Юстин (XIX, 1.2): см. комм. к 1.4.1.3.

9.6.0.5: ‘tantumque in excolenda religione se gessit, quantum egerat in aspernanda’ BM (IV, 1, 6): см. комм. к 7.10.5.7.

9.6.0.6: ‘docili animo’ BM (VIII, 7, ext. 2): см. комм. к 0.1.5.1.

9.7.0.5 (1): ‘ab annis virilitatem traxisset’ BM (III, 2, ext. 7): ‘a litteris et doctrina uirilitatem traxit’ (черпал мужество в писаниях и учениях).

9.7.0.5 (2): ‘е vita ad mortem transitum habuit’ BM (VII, 8, 8): ‘e uita ad mortem transitum suum’ (‘его переход из жизни к смерти’ вызвал ужас у богов на небесах).

9.8.0.5: ‘fatis suis Romanae legationis praecucurrit adventum’ BM (V, 2, ext. 4): см. комм. к 0.1.2.1.

9.9.0.1: ‘patre exstincto… regiam adeptus est arcem’ BM (VI, 2, ext. 2): ‘quo interfecto aliquanto taetrior arcem occupauit’ (после его гибели в [нашем] городе стал править ещё более ужасный [тиран]).

9.11.1.1: ‘arcem obtinuit’ BM (VI, 2, ext. 2): см. комм. к 9.9.О.1.

9.11.2.1: ‘coniugalia sacra’ BM (II, 9, 2): см. комм. к 10.19.0.2.

9.11.2.3 (1): ‘genialem torum conscendit’ BM (II, 6, 14): см. комм. к 7.4.7.5.

9.11.2.3 (2): ‘in triduum se virilis concubitus expertem dimitti petivit’ BM (VI, 1, ext. 3): ‘orarunt ut ab eo uirginibus Vestalibus dono mitterentur, adfirmantes aeque se atque illas uirilis concubitus expertes futuras’ (жёны тевтонцев умоляли одержавшего победу Мария ‘подарить их весталкам, уверяя его, что они [точно так же, как] и жрицы Весты, впредь будут воздерживаться от близости с мужчинами’).

9.11.2.4 (1): ‘matrimonii experientiam’ BM (II, 1,3): ‘multorum matrimoniorum experientiam’ (полагали, что ‘большое число браков’ [одного человека] является признаком узаконенной распущенности).

9.11.2.4 (2): ‘commerciumque libidinis’ BM (VIII, 2, 2): см. комм. к 5.1.12.3.

9.11.2.5: ‘maritalis lecti blanditias’ BM (IX, 5,3): ‘maritalis lecti blanditiis’ (своими ‘супружескими ласками’ не постыдившись осквернить доброе имя самой республики).

9.11.3.1: ‘iuvenis amori eius flagrantissimo animo inhaereret’ BM (III, 8, ext. 4): ‘puer, animo eius flagrantissimo inhaerens amore’ (среди обвиняемых значился Демострат, у которого был сын Демохар… ‘Эфиальт воспылал к нему горячей любовью’).

9.11.3.2 (1): ‘stuprosae mentis nota’ BM (VI, 1,8): ‘stuprosae mentis’ (Метелл Целер показал, что он также может быть весьма настойчив, наказывая за ‘постыдные намерения’).

9.11.3.2 (2): ‘quasi plus libidinis viribus quam propriae indulsisset verecundiae’ BM (V, 3, 5): ‘plus L. Sullae viribus quam propriae indulsisti verecundiae’ (этим неблагодарным поступком ‘ты сделал больше для укрепления власти Л. Суллы, чем для удовлетворения своего собственного чувства благоприличия’).

9.11.3.3: ‘dividuum contubernium’ BM (IX, 5, ext. 3): ‘diuiduum contubernium’ (вот до какой степени благополучие и умеренность ‘далеки от того, чтобы жить вместе’).

9.11.4.2 (1): ‘profuso in somnum animo’ BM (I, 7, 5): ‘animo in somnum profuso’ (там, ‘заснув’, он увидел во сне, что блуждает по бездорожному пустынному месту).

9.11.4.2 (2): ‘existimavit duos alites coniugis suae genitali parte prolapsos’ BM (I, 7, ext. 5): ‘existimauerat genitali parte Mandanes enatam uitem’ (через некоторое время в другом сне ‘он увидел, как из чрева Манданы выросла виноградная лоза’).

9.11.4.3: ‘propassis alis’ Апулей, О божестве Сократа (Praef.): ‘ales… propassis utrisque pennis praelabitur’ (птица… ‘расправив свои крылья’, парит в воздухе). — Мл.

9.11.4.4: ‘tumultuoso clamore’ ККР (X, 2.13): см. комм. к 5.3.6.2.

9.11.4.5: ‘nisi ex his adumbratae quietis imaginibus certiorem fecunditatis suae fortunam hausisset’ BM (I, 7, praef.): см. комм. к 1.5.4.4.

9.11.4.6: ‘itaque ut vafro, ita inusitato consilio pudicitiae simulatio’ BM (VII, 4, 3): см. комм. к 10.5.0.7.

9.11.5.1: ‘nec Angliam… immunem ab hoc vexationis genere reliquerunt’ BM (VII, 3, ext. 8): см. комм. к 13.7.6.3.

9.11.5.2: ‘amplissimi beneficii nomine taeterrimam amplexatus iniuriam’ BM (V, 3, ext. 3): см. комм. к 6.8.7.6.

9.11.5.5: ‘aliquanto speciosius’ BM (IV, 2, 4; VII, 3, 9): см. комм. к 7.2.2.4.

9.11.5.7: ‘praelationem enim eorum honorabilem sibi magis quam contumeliosam fore’ BM (VII, 8, 4): см. комм. к 11.10.3.2.

9.11.6.1: ‘suas ad iniciendum manus Hiberniae promoverunt’ BM (II, 9, praef.; VIII, 1, dam. 1): см. выше комм. к 7.2.1.3.

9.11.6.2: ‘Kanutum… interpositum’ BM (II, 1,8): ‘convivium… interponebatur’ (наши предки установили также регулярный праздник’ и назвали его «каристии»).

9.11.6.3: ‘effuso gaudio’ BM (IV, 1, 2; V, 1, ext. 4): см. комм. к 8.16.8.2.

9.11.7.1 (1): ‘ad ultimum aetatis suae finem provectus’ BM (VIII, 13, praef.): см. комм. к 8.15.1.2.

9.11.7.1 (2): ‘magis de filiorum vita et incrementis quam reliquo spiritu suo sollicitus’ BM (IX, 11, 5): ‘senex de filii magis uita et incrementis quam de reliquo spiritu suo sollicitus’ (‘старик, который о безпасности и благополучии своего сына беспокоился куда сильнее, чем о том отрезке жизни, что осталось прожить ему самому’, принялся расспрашивать центурионов, всё ли у них хорошо и довольны ли начальники их службой).

9.11.7.3: ‘praesidium calliditatis amplexa’ BM (VII, 3, 3): ‘praesidium calliditatis amplexus est’ (Сципион… также ‘обращался за помощью к хитрости’).

9.11.7.4 (1): ‘doloris insignia’ BM (I, 1, 15): см. комм. к 11.7.17.3.

9.11.7.4 (2): ‘acerbitatem maeroris habitus’ BM (VIII, 11, ext. 6): см. комм. к 4.4.11.4.

9.11.7.8: ‘tunc temporis magis solatiis erigenda quam cladibus obterenda fuisset’ BM (V, 3, 2a): ‘eo tempore… solaciis magis adleuandus quam cladibus onerandus erat’ (в это же самое время Камилл потерял сына… и сам нуждался более в утешении, нежели в бремени [новых] несчастий).


К Книге X

10.1.1.1: ‘conspicuae fortitudinis operibus’ ВМ (IV, 3, 4): см. комм. к 0.1.3.1.

10.1.1.2: ‘aliquanto plus tamen ex avito fato amaritudinis quam ex tyrannide voluptatis accepit’ ВМ (V, 10, ext. 2): см. комм. к 2.8.4.5.

10.1.1.4: ‘patris testamento praeteritus’ ВМ (VII, 7,2): ‘adoptatus testamentum naturalis patris, quo praeteritus erat’ (сын… Марка Аннея Карсеолана… ‘завещание своего родного отца, в котором он не был упомянут’, в суде децемвиров объявил ничтожным).

10.1.2.1: ‘obtunsi cordis homini’ ВМ (VI, 9, 1 и VII, 3, 2): см. комм. к 3.6.7.2 и 4.З.1.4.

10.1.2.3: ‘quo salubrius patriam armis hostilibus liberaret’ ВМ (V, 4,1): ‘continuoque agrum Romanum hostilibus armis liberavit’ (немедленно освободил римские поля от вражеских войск).

10.1.2.6 (1): ‘rapuit hostis condicionem’ ВМ (VII, 3, 3): ‘rapuit condicionem’ (боязливые и невоинственные юноши ‘согласились на это условие’, с готовностью уступив нашим воинам всё своё снаряжение).