Деяния данов. Том 2 — страница 196 из 239

14.23.11.2: ‘antelucano tempore’ Юстин (I, 6.2): см. комм. к 14.1.2.3.

14.23.11.4: ‘ingens regi capessendae virtutis praebuit incitamentum’ BM (III, 2, ext. 7; VII, 2, 1): см. комм. к 3.5.1.3.

14.23.12.3: ‘virtutis aemulatione’ BM (IV, 1, 12): см. комм. к 10.16.4.1.

14.23.14.3: ‘seram navigationem emensus’ BM (I, 8, 2): см. комм. к 5.3.35.14.

14.23.16.2: ‘enervis et effeminati animi trepidationem’ BM (IX, 1, ext. 6; IX, 13, praef.): см. комм. к 6.9.17.1.

14.23.17.3: ‘trepidationemve corrigere potuit’ BM (III, 2, 19): см. комм. к 9.4.11.1.

14.23.20.1 (1): ‘vegetioris… animi’ BM (VII, 3, 2): см. комм. к 3.6.7.4.

14.23.20.1 (2): ‘salutari exhortatione discussit incertamque consilii contionem ad suam sententiam perduxit’ BM (VII, 3, 6): ‘uafro consilio ad suam sententiam perduxit’ (когда [стало ясно, что] он не сможет простыми уговорами убедить тех, кто категорически не желает биться со всей римской армией, Серторий ‘заставил их сделать это’ с помощью одной хитрости).

14.23.21.5: ‘perstrepentis equitatus fragore perculsi, patrios duces adventare credebant’ BM (III, 1,1): см. комм. к 9.4.25.1.

14.23.22.2: ‘ne direptos a se vicos exuri pateretur, industrio consilio providit’ BM (IX, 11, ext. 4): ‘ne excellentissima merita sua totius orbis ruina collaberentur diuino consilio prouidit’ (со свойственной ему божественной мудростью позаботился о том, чтобы эти величайшие блага не исчезли вместе с гибелью всего мира).

14.23.24.4: ‘verbisque magnam prae se laudem ferentibus prosecutus’ BM (VII, 8, 9): ‘uerbis magnum prae se amorem ferentibus prosecutus est’ (обратился к Оппию со словами, которые ясно показывали его сильную любовь к нему).

14.23.25.6: ‘verae ас solidae fortitudinis habitum’ BM (II, 8, 5): см. комм. к 2.6.3.3.

14.23.27.9: ‘ut initio acris, ita exitu inanis apparuit’ BM (VIII, 5, 3): см. комм. к 10.2.2.4.

14.24.1.2: ‘per idem tempus coorta nebulae vis spissam caelo caliginem intendit’ KKP (IV, 3.16): ‘subito spissae nubes intendere se caelo et quicquid lucis internitebat effussa caligine extinctum est’ (вдруг чёрные тучи заволокли всё небо, и густой мрак затмил остатки света).

14.24.2.3: ‘Dani, quorum animos praeceps belli cupido exagitabat’ Саллюстий, ЮВ (63, 2): ‘ilium iam antea consulatus ingens cupido exagitabat’ (Мария уже давно мучила мечта стать консулом).

14.24.4.1: ‘aquas hostili cruore infectas armis onustus intravit’ BM (III, 2, 23): см. комм. к 14.29.3.3.

14.24.4.3: ‘stimulatum calcaribus equum in illud profundum egit’ BM (III, 2,9): ‘eos calcaribus stimulates’ (знатные молодые воины скинули с коней уздечки, после чего, ‘пришпорив’, и направили их в самую гущу самнитских рядов); BM (V, 6, 2): ‘eumque uehementer admotis calcaribus praecipitem in illud profundum egit’ (взобрался на коня и, ‘пришпорив его, в полном боевом облачении бросился в эту бездну’).

14.24.4.6: ‘ab incepto se… abstinuit’ BM (I, 6, ext. 1): ‘se ab incepto proposito abstineret’ (Ксеркс обратился за советом к магу, и ‘тот предостерег его от воплощения намеченных планов’).

14.24.4.11: ‘corpus eius frigore obstupefactum’ BM (V, 1, ext. 1): см. комм. к 14.29.3.8.

14.24.5.1: ‘nec silentio oblitterandam’ BM (VIII, 14, 6; IX, 9, 2): см. комм. к 0.1.4.1.

14.24.5.2–3: ‘ingenti hostium caterva ad se opprimendum nitente quotquot propius accesserant interfecit, ac sine ulla specie metus pugnans, super factam a se stragem… corruit’ BM (III, 2, 23) ‘magno militum numero ad eum capiendum niteretur, omnes, qui propius accesserant, interemit ac sine ullo regressu pedis pugnans super ingentem stragem, quam ipse fecerat, conruit’ (Юстулей, префект Гнея Помпея, ‘с большим числом воинов стремился овладеть этой позицией. Сцева разил всех, кто приближался, бился, не отступая ни на шаг, [пока не] пал на образовавшуюся вокруг него груду поверженных врагов’).

14.24.5.3: ‘innumeros fati comites habuit’ BM (IX, 9, 2): см. комм. к 10.16.8.6.

14.25.2.5: ‘fucosaque superstitionum mendacia’ BM (II, 6, 7): ‘mendacem et fucosam super stitionem’ (общество понимает, что ‘всякое фальшивое или жульническое суеверие’ должно изгоняться).

14.25.3.1: ‘docili animo’ BM (VIII, 7, ext. 2): см. комм. к 0.1.5.1.

14.25.3.5: ‘adeo scrupulosa cura’ BM (I, 1, 8): см. комм. к 10.16.2.4.

14.25.4.2: ‘amplissimae mercedis captura… invitatus’ BM (IX, 4, 1): ‘inhonesti lucri captun inuitati’ (люди, которые были цветом сената и украшением форума, ‘соблазнённые возможностью получить преступную наживу’, прикрыли своей властью то беззаконие, за которое на самом деле они должны были наказать).

14.25.5.2: ‘parum secundantibus ventis’ Диктис Критский (VI, 1): ‘a puppi secundante vento’ (Затем ‘при попутном ветре с кормы’ они через несколько дней достигли Эгейского моря) Юстин (XXVI, 3.4): ‘parum secundantibus ventis’ (Деметрий не заставил себя ждать. ‘С попутным ветром’ он быстро примчался в Кирену).

14.25.5.3 (1): ‘mente taedio et pudore sopita’ BM (1,7,7): ‘sollicitudinibus et curis mente sopita’ (когда глубокой ночью ‘после всех своих тревог и забот’ он лежал в постели).

14.25.5.3 (2): ‘nocturnis imaginibus speculatibus est’ BM (I, 7, ext. 9): ‘nocturna imagine speculatus est’ (Алкивиад также ‘узнал о том, как погибнет в ночном видении’, которому не поверил).

14.25.5.5: Имеется в виду особый основанный на кн. Исход (XVI, 7) Рождественский антифон: ‘Hodie scietis quia veniet Dominus et salvabit nos et mane videbitis gloriam ejus’ (Сегодня узнаете вы, ибо прийдёт Господь и спасёт нас, и утром увидите славу Его).

14.25.6.2: ‘tam certam commodae navigationis spem animo praesumpsit’ BM (I, 5, 3): см. комм. к 10.22.3.4.

14.25.7.2: ‘incerto ventorum flatu ludificata’ Саллюстий, ЮВ (50, 4): см. комм. к 14.4.6.5.

14.25.8.2: ‘militiae insignibus occultatis loricisque… familiari ac sordida veste tectis’ BM (V 6, ext. 1): ‘depositis insignibus imperii famularem cultum induit’ (когда Кодр об этом узнал, то ‘скинул с себя все знаки власти, переоделся в одежду раба’ и отправился навстречу занимавшемуся заготовкой провианта вражескому отряду).

14.25.8.3: ‘caput Nucleti abscissum ас pilo affixum sieque in castra perlatum’ BM (IX, 4,3) ‘caput eius abfccidere et per urbem pilo fixum ferre sustinuit’ (будучи близким другом Гракха Л. Септимий тем не менее не побоялся отрубить ему голову и пронести её, нанизанную на копьё, через весь город, поскольку консул Оптимий обещал заплатить [любому доставившему её] столько золота, сколько она весит).

14.25.9.3: ‘ambiguae aestimationis esse potuit, utrum magis fortem animum gesserit an piarr vocem emiserit’ BM (III, 2, 23): см. комм. к 11.7.13.3; BM (IX, 10, ext. 2): см. комм. к 2.5.2.7.

14.25.10.1: ‘cum Absalone solo in tabernaculum suum perducto’ KKP (IV, 10.25): ‘in taberna culum regis perducitur’ (он пришел в лагерь Дария, был признан стражей и ‘приведен в палатку царя’).

14.25.11.1: ‘ad id negotium explicandum’ BM (III, 7, 3): ‘adque id negotium explicandum’ (народный трибун Гай Куриаций выставил консулов перед народом, чтобы убедить их в необходимости закупки продовольствия и отправки в сенат доверенных людей, ‘которые справились бы с этой задачей’).

14.25.12.1: ‘sanguine semet contingentes’ ККР (VIII, 6.28): см. комм. к 8.10.8.5.

14.25.12.2 (1): ‘insidias sibi nectentem’ BM (III, 8, ext. 5): см. комм. к 2.7.1.1.

14.25.12.2 (2): ‘e conspectu suo summoverat’ BM (V, 3, ext. 1): ‘conspectu suo summouere’ (карфагеняне решили ‘удалить с глаз своих’ Ганнибала); Юстин (XXXVIII, 9.8): ‘a conspectu submovetur’ (Он был схвачен… снова приведен к царю Фраату и, став ненавистным ему, ‘был удален с глаз его’).

14.25.13.4: ‘non minorem se Absalon in recusando comitatu gessit, quam in pernoctationis egerat obsequiis respuendis’ BM (IV, 1,6): см. комм. 7.10.5.7.

14.25.14.9: ‘per summam cruciatuum acerbitatem’ BM (VIII, 11, ext. 6): см. комм. к 4.4.11.4