in Pouillon 1946, 315–319 (ed. crit. a c. di J. R. O’Donnell, in Medieval Studies 8, 1946 – De bono – e 16, 1954 – De malo)
Guglielmo di Conches (1080 с. – 1145)
Dragmaticon (tr. it. Dialogo di filosofia – sul testo stabilito da Piccard – Parra 1943 – in Il divino e il megacosmo. Testi filosofici e scientifici della scuola di Chartres, a c. di E. Maccagnolo, Milano, Rusconi, 1980)
Glosae super Platonem, ed. E. Jeauneau, Paris, Vrin, 1965
Guglielmo di Ockham (1280 c. – 1348)
Quodlibeta septem, in Opera Theologica, vol. IX, ed. C. Wey, St. Bonaventure, N. Y., St. Bonaventure Univ., 1980
Scriptum in librum primum Sententiarum. Ordinatio, in Opera Theologica, voll. I–IV, ed. G. Gal – S. Brown – F. Kelley, St. Bonaventure, N. Y., St. Bonaventure Univ., 1967–1979
Guglielmo Durando (Guillelmus Duranti detto Speculator) (1231 с. – 1296)
Rationale divinorum officiorum, Lione, Giunti, 1562
Giugo I (abate della «Grand Chartreuse») (1083–1136)
Annales ordinis Carthusiensis sive Consuetudines, PL 153 (ed. crit. in Sources Chrétiennes 313, Paris, Éd. du Cerf, 1984)
Hildegarda di Bingen (1098–1179)
Liber divinorum operum simplicis hominis, PL 197
Ilduino di Saint Denys (? – 844)
Traduzione latina dei Nomi divini dello Pseudo Dionigi (ca. 823) in Dionysiaca, v. Giovanni Saraceno
Isidoro di Siviglia (Isidorus Hispalensis o Portugalensis) (560–636)
Etymologiarum sive originum libri XX, ed. W. M. Lindsay, Oxford, Clarendon Press, 1911
Sententiarum libri tres, PL 83
Lullo Raimondo (1235–1315)
Opera, Strasburg, Zetzner, 1598 (anche Opera latina, CC, Continuatio Mediaevalis, 32–39 e 75–76)
Marsilio Ficino (1433–1499)
Sopra lo amore, ed. Rensi, Lanciano, Carabba, 1914
Onorio di Autun (Honorius Augustodunensis)
Gemma animae, PL 172
Liber duodecim quaestionum, PL 172
Otloh di Sant’Emmeran (Othlonus o Othlohus Frisingensis, monachus S. Emmerammi)
(1010 c. – 1070)
Dialogus de tribus quaestionibus, PL 146
Pseudo Dionigi Areopagita
De coelesti hierarchia, in Dionysiaca. Recueil donnant l’ensemble des traductions latines des ouvrages attribués au Denys de l’Aréopage, t. II, Bruges, Desclée de Brouwer, 1937
De divinis nominibus, in Dionysiaca, cit. (v. Giovanni Saraceno), t. I
Theologia mistica, in Dionysiaca, cit., t. I
Riccardo di San Vittore (? – 1173)
Benjamin major (De gratia contemplationis libri quinque),
PL 196
Roberto Grossatesta (Robertus Lincolniensis) (1168 / 75–1253)
Commentaire sur les «Noms divins», in Pouillon 1946, 319–322 (trascr. del cap. 1, dal ms. Paris, Bibl. nat. lat. 1620, in appendice a Ruello 1959)
Commentaire sur l’Hexaëmeron, in Pouillon 1946, 322–323 (ed. crit., Hexaëmeron, ed. R. С. Dales and S. Gieben, Londra, Oxford Univ. Press, 1982).
De luce, in Baur 1912
Suger di Saint Denys (1081–1151)
Liber de rebus in administratione sua gestis, PL 186
Teodulfo di Orléans (? – 821)
Libri Carolini, PL 98
Teofilo
Schedula diversarum artium, in Ilg 1874
Tommaso d’Aquino (1225 / 6–1274)
Opera omnia, iussu impensaque Leonis XIII p.m. edita, Roma, Commissio Leonina, 1882 –
De mixtione elementorum, in Opera omnia, t. XLIII, cura et studio fratrum Praedicatorum, Roma, Ed. di S. Tommaso 1976
De principiis naturae ad fratrem Sylvestrum, in Opera omnia, t. XLIII, cit.
In duodecim libros Metaphysicorum Aristotelis expositio, a с. di R. Spiazzi, Torino, Marietti, 1950
In librum beati Dionysii De divinis nominibus expositio, a с. di С. Pera, Torino – Roma, Marietti, 1950
In octo libros Physicorum Aristotelis expositio, a c. di P. M. Maggiolo, Torino – Roma, Marietti, 1954
Quaestiones disputatae de ventate, in Opera omnia, t. XXII, ed. A. Dondaine, Roma, Ed. di S. Tommaso, 1970–1976
Quaestiones quodlibetales, a c. di R. Spiazzi, Torino – Roma, Marietti, 1949
Scriptum super librum Sententiarum Magistri Petri Lombardi, ed. P. Mandonnet – M. F. Moos, 4 voll., Paris, Lethielleux, 1929–1947
Sentencia libri de anima, ed. R. A. Gauthier, Opera omnia, vol. XLV / 1, Roma – Parigi, Commissio Leonina – Vrin, 1984
Summa contra Gentiles, in Opera omnia, voll. XIII–XV, cura et studio fratrum Praedicatorum, Roma, 1918–1930
Summa theologiae, in Opera omnia, voll. VIII–XII, cura et studio fratrum Praedicatorum, Roma, 1882–1906 (riprodotta in 6 voll. a с. di P. Caramello, Torino – Roma, Marietti, 1948)
Ubaldo di Saint Amand (840 c. – 930 c.)
Musica enchiriadis, in Gerbert 1784 (e PL 132)
Ugo di San Vittore (? – l 141)
De Scripturis et scriptoribus sacris praenotatiunculae, PL 175
De tribus diebus, PL 176 (come libro VII del Didascalicon)
Didascalicon de studio legendi, PL 176 (con il titolo di Eruditionis didascalicae libri septem; ed. C. H. Buttimer, Washington, The Catholic Univ. of America, 1939
In hierarchiam coelestem expositio, PL 175
Soliloquium de arrha animae, PL 176
Ulrico di Strasburgo (? – 1277)
Liber de summo bono II, tr. 3, с. 5, in Pouillon 1946, pp. 327–328
Villard de Honnecourt
Livre de portraiture, in Hahnloser 1935
Vincenzo di Beauvais (1190 с. – 1264)
Speculum maius, 4 voll. (I, naturale; II, doctrinale; HI,
morale; IV, historiale), Douai, В. Belleri, 1624 (rist.
anast. Graz, Akademische Druck-Verlagsanstalt,
1965)
Witelo o Vitellione (1220 / 30 –?)
Perspectiva, in Baeumker, 1908
Б. Научная литература
AA.VV.
1975 Towards a Medieval Aesthetics, in Viator 6 (numero monografico)
AA.VV.
1976 Simboli e simbologia nell’Alto Medioevo (Spoleto, 3–9 aprile 1975), Spoleto, Centro Italiano di Studi sull’Alto Medioevo
AA.VV.
1977 L’érotisme au moyen âge. Études présentés au IIIe Colloque de l’Institut d’études médiévales, ed. B. Roy, Montréal, L’Aurore
AA.VV.
1986 Sopra la volta del mondo. Onnipotenza e potenza assoluta di Dio tra Medioevo e età moderna, Bergamo, Lubrina
Alessio, F.
1961 «Per uno studio sull’ottica del Trecento», in Studi Medievali, s. 3, 2, pp. 444–504 (ried. in La filosofia e le «artes mechanicae» nel secolo XII. Per uno studio sull’ottica del Trecento, Spoleto, Centro Italiano di Studi sull’Alto Medioevo, 1984)
Antoni, C. – Mattioli, R.
1950 Cinquant’anni di vita intellettuale italiana, Napoli, Ed. Scientifiche Italiane (2a ed. 1966)
Assunto, R.
1961 La critica d’arte nel pensiero medioevale, Milano, Il Saggiatore
1963 Die Theorie des Schönen im Mittelalter, Köln,
DuMont
1975 Ipotesi e postille sull’estetica medievale con alcuni rilievi su Dante teorizzatore della poesia, Milano, Marzorati
Auerbach, E.
1944 «Figura», in Neue Dantenstudien, Istanbul Schriften 5
Azzaro, G.
1968 Durando di Mende, Catania, Edigraf
Bachtin, M.
1979 L’opera di Rabelais e la cultura popolare (tr. it.), Torino, Einaudi
Бахтин M.M. Творчество Франсуа Рабле и народная культура Средневековья и Ренессанса. М.: Художественная литература, 1965, и др. изд.
Baeumker, С.
1908 Witelo, ein Philosoph und Naturforscher des XIII Jahrhunderts, Münster
Baltrusaitis, J.
1955 Le Moyen Âge, Paris, Colin
1960 Réveils et prodiges. Le gothique fantastique, Paris, Colin
Barisone, E. (ed.)
1982 John Mandeville, Viaggi, Milano, Il Saggiatore
Baron, R.
1957 «L’éstetique de Hugues de St. Victor», in Les études philosophiques 3
Battisti, E.
1960 Rinascimento e barocco, Torino, Einaudi
Baur, L.
1912 Die philosophischen Werke des Robert Grosseteste, Bischofs von Lincoln, Münster, Aschendorffsche Verlagsbuchhandlung
Bayer, R.
1961 Histoire de l’esthétique, Paris, Colin
Bechman, R.
1981 Les racines des cathédrales, Paris, Payot (tr. it. Le radici delle cattedrali, Casale Monferrato, Marietti, 1984)
Beonio-Brocchieri Fumagalli, M.T.
1981 Le enciclopedie dell’Occidente medievale, Torino, Loescher
1986 «Più cose in cielo e in terra», in AA.VV. 1986
Bettoni, E.
1966 Duns Scoto filosofo, Milano, Vita e pensiero
1973 S. Bonaventura da Bagnoregio. Gli aspetti filosofici del suo pensiero, Milano, Vita e pensiero
Bianchini, R. (a c. di)
1957 Romanzi medievali d’amore e d’avventura, Roma, Casini
Biolez, J.
1896 St. Thomas et les Beaux-Arts, Louvain
Biondolillo, F.
1924 Breve storia del gusto e del pensiero estetico, Messina, Principato (cap. II)
Bizzarri, R.
1938 «Abbozzo di una estetica secondo i principi della Scolastica», in Rivista Rosminiana 32
Bologna, С.
1977 «Introduzione» a Liber monstrorum – Libro delle mirabili difformità, Milano, Bompiani
Borgese, G.A.
1952 «Sommario di storia della critica letteraria dal Medioevo ai nostri giorni», in Poetica dell’unità, Milano, Mondadori
Bosanquet, B.
1904 A History of Aesthetics, London, Swan Sonnenschein & Co. (cap. IV)
Bullonghi, A.
1951 «St. Thomas and Music», in