leiða – вести), en Brjám gekk inn til móður sinnar (а Брьяум пошёл к своей матери) og sagði henni tíðindin (и рассказал ей новости); hún bar sig illa (она горько расплакалась; bera sig illa – держаться понуро; хныкать; bera – нести; жаловаться; illa – плохо). Hann bað hana að gráta ekki (он просил её не плакать), þau tæki ekki mikið upp á því (слезами горю не поможешь: «они не поделают много с этим»; taka upp á e-u – начинать что-л.; заводить что-л.); hann skyldi bera sig (ему нужно было держаться; skulu – быть должным; bera sig – держаться) að gjöra svo sem hann gæti (чтобы сделать то, что может).
Kóngsmenn gengu heim og leiddu með sér kúna, en Brjám gekk inn til móður sinnar og sagði henni tíðindin; hún bar sig illa. Hann bað hana að gráta ekki, þau tæki ekki mikið upp á því; hann skyldi bera sig að gjöra svo sem hann gæti.
Það var so einu sinni (случилось так однажды) að kóngur var að láta smíða skemmu dóttur sinni (что король приказал построить для своей дочери амбар; smíða – строить; skemma – кладовая; амбар; склад) og hafði hann fengið smiðunum gull að gylla hana bæði utan og innan (он дал мастеровым золото, чтобы его позолотить и снаружи, и внутри; gull – золото; gylla – золотить). Brjám kom þar með fánahátt sinn (Брьяум пришёл туда побуянить: «со своим буйным характером»; fánaháttur – неустойчивый характер; fáni – флаг; háttur – обычай; привычка).
Þá sögðu kóngsmenn (тогда сказали королевские слуги): „Hvað leggur þú hér gott til, Brjám (а от тебя здесь какая польза: «что приложишь ты тут хорошего», Брьяум; leggja gott til e-s – приносить пользу кому-л.)?“
Hann sagði (он сказал): „Minnki um mælir mikinn (пусть уменьшится намного; minnka – сокращать; mælir – мера), piltar mínir (приятели мои; piltur – молодой человек; учение; батрак),“ og so gekk hann í burt (и ушёл).
Það var so einu sinni að kóngur var að láta smíða skemmu dóttur sinni og hafði hann fengið smiðunum gull að gylla hana bæði utan og innan. Brjám kom þar með fánahátt sinn.
Þá sögðu kóngsmenn: „Hvað leggur þú hér gott til, Brjám?“
Hann sagði: „Minnki um mælir mikinn, piltar mínir,“ og so gekk hann í burt.
En gullið sem þeim var fengið til að gylla með (а золото, которое им выдали для позолоты) minnkaði so það dugði ekki meir en til helminga (уменьшилось настолько, что хватило только на одну половину; duga – хватать).
Þeir sögðu kóngi til (они рассказали королю); hann hélt þeir hefði stolið því (он подумал, что они украли его; stela – воровать) og lét hengja þá (и приказал их повесить). Þá fór Brjám heim (вот приходит Брьяум домой) og sagði móður sinni (и рассказал своей матери).
„Ekki áttirðu so að segja (не нужно было тебе так говорить; eiga að gera e-ð – быть должным делать что-л.), sonur minn (сынок: «сын мой»),“ sagði hún (говорит она).
„Hvað átti ég þá að segja (а что же я должен был сказать), móðir mín (матушка)?“
„Vaxi um þrjá þriðjungana (пусть увеличится на три трети; vaxa – расти; þriðjungur – треть)! áttirðu að segja (нужно тебе было сказать).“
„Ég skal segja það á morgun (так завтра и скажу), móðir mín (матушка).“
En gullið sem þeim var fengið til að gylla með minnkaði so það dugði ekki meir en til helminga.
Þeir sögðu kóngi til; hann hélt þeir hefði stolið því og lét hengja þá. Þá fór Brjám heim og sagði móður sinni.
„Ekki áttirðu so að segja, sonur minn,“ sagði hún.
„Hvað átti ég þá að segja, móðir mín?“
„Vaxi um þrjá þriðjungana! áttirðu að segja.“
„Ég skal segja það á morgun, móðir mín.“
Hann fór so heim um morguninn eftir (вот выходит он из дома на следующее утро), mætti þeim sem báru lík til grafar (встречает тех, кто покойника на кладбище несли; mæta – встречать; gröf – могила).
Þeir sögðu (они сказали): „Hvað leggur þú hér gott til, Brjám (какая от тебя здесь польза, Брьяум)?“
„Vaxi um þrjá þriðjungana (пусть увеличится на три трети), piltar mínir (приятели)!“ sagði hann (сказал он).
Líkið óx so (покойник вырос так) þangað til þeir felldu það niður (пока они не упали под ним: «уронили его»; niður – вниз). Brjám fór heim og sagði henni frá (Брьяум пошёл домой и рассказал ей /матери/ об этом).
Hann fór so heim um morguninn eftir, mætti þeim sem báru lík til grafar.
Þeir sögðu: „Hvað leggur þú hér gott til, Brjám?“
„Vaxi um þrjá þriðjungana, piltar mínir!“ sagði hann.
Líkið óx so þangað til þeir felldu það niður. Brjám fór heim og sagði henni frá.
„Ekki áttirðu so að segja sonur minn (не нужно было тебе так говорить сынок),“ sagði hún (сказала она).
„Hvað átti ég þá að segja, móðir mín (как же я должен был сказать, матушка)?“ sagði hann (сказал он).
„Guð friði sál þína hinn dauði (боже упокой душу покойного; guð – бог; friða – успокоить; sál – душа; dauði – смерть; dauður – покойник)! áttirðu að segja (нужно тебе было сказать),“ sagði hún (сказала она).
„Ég skal segja það á morgun, móðir mín (завтра так и скажу, матушка),“ sagði hann (сказал он).
„Ekki áttirðu so að segja sonur minn,“ sagði hún.
„Hvað átti ég þá að segja, móðir mín?“ sagði hann.
„Guð friði sál þína hinn dauði! áttirðu að segja,“ sagði hún.
„Ég skal segja það á morgun, móðir mín,“ sagði hann.
Hann fór so heim um morguninn að kóngsríki (вот вышел он утром из дома в королевство) og sá hvar einn rakkari var að hengja hund (и увидел, как разбойник собаку вешает; rakkari – разбойник; hundur – собака); hann gekk til hans (он подошёл к нему).
„Hvað leggur þú hér til gott, Brjám (какая от тебя тут польза, Брьяум)?“ sagði hann (сказал тот).
„Guð friði sál þína hinn dauði (боже упокой душу покойного)!“ sagði Brjám (сказал Брьяум).
Rakkarinn hló að (разбойник рассмеялся; hlæja – смеяться), en Brjám hljóp heim til móður sinnar og sagði henni (а Брьяум побежал домой к матери и рассказал ей).
Hann fór so heim um morguninn að kóngsríki og sá hvar einn rakkari var að hengja hund; hann gekk til hans.
„Hvað leggur þú hér til gott, Brjám?“ sagði hann.
„Guð friði sál þína hinn dauði!“ sagði Brjám.
Rakkarinn hló að, en Brjám hljóp heim til móður sinnar og sagði henni.
“Ekki áttirðu so að segja sonur minn (не нужно было тебе так говорить, сынок),“ sagði hún (сказала она).
„Hvað átti ég þá að segja (а что я должен был сказать)?“ sagði hann (спросил он).
„Hvört er þetta þjófsgreyið kóngsins að þú fer núna með (не к несчастному ли вору-королю ты направляешься; hvort – ли; þjófsgrey – несчастный вор; þjófur – вор; núna – сейчас)? áttirðu að segja (должно тебе было сказать).“
„Ég skal segja það á morgun, móðir mín (завтра так и скажу, матушка).“
„Ekki áttirðu so að segja sonur minn,“ sagði hún.
„Hvað átti ég þá að segja?“ sagði hann.
„Hvört er þetta þjófsgreyið kóngsins að þú fer núna með? áttirðu að segja.“
„Ég skal segja það á morgun, móðir mín.“
Hann fór so heim um morguninn (вот выходит он из дома утром); þá var verið að aka drottningunni í kringum borgina (а королеву как раз по городу возили; aka – возить; í kringum – вокруг; borg – город). Brjám gekk til þeirra (Брьяум подошёл к ним).
„Hvað leggur þú hér til gott (какая тут от тебя польза)?“ sögðu þeir (сказали они).
„Er þetta nokkuð þjófsgreyið kóngsins, sem þið farið núna með, piltar mínir (уж не к несчастному ли вору-королю вы направляетесь, приятели; nokkuð – случайно; довольно)?“
Þeir skömmuðu hann út (они стали на него ругаться; skamma – пристыдить), drottningin bannaði þeim (королева остановила их; banna – запрещать) og sagði þeir skyldi ekki leggja neitt til drengsins (и приказала не причинять пареньку вреда: «не применять /прикладывать/ ничего к пареньку»). Hann hljóp heim til móður sinnar og sagði henni frá (он побежал домой и рассказал матери обо всём).
Hann fór so heim um morguninn; þá var verið að aka drottningunni í kringum borgina. Brjám gekk til þeirra.
„Hvað leggur þú hér til gott?“ sögðu þeir.
„Er þetta nokkuð þjófsgreyið kóngsins, sem þið farið núna með, piltar mínir?“
Þeir skömmuðu hann út, drottningin bannaði þeim og sagði þeir skyldi ekki leggja neitt til drengsins. Hann hljóp heim til móður sinnar og sagði henni frá.
“Ekki áttirðu so að segja, sonur minn (не стоило тебе так говорить, сынок),“ sagði hún (сказала она).
„Hvörninn átti ég þá að segja móðir mín (ну а как же я должен был сказать)?“ sagði hann (сказал он).
„Er þetta nokkuð heiðurslífið kóngsins þið farið núna með (вы случайно не к его величеству: «чести» королю направляетесь; heiðurslíf – «почтенная жизнь»; heiður – честь; почёт; líf – жизнь)? áttirðu að segja (нужно тебе было сказать).“
„Ég skal segja það á morgun, móðir mín (завтра так и скажу, матушка),“ sagði hann (сказал он).
„Ekki áttirðu so að segja, sonur minn,“ sagði hún.
„Hvörninn átti ég þá að segja móðir mín?“ sagði hann.
„Er þetta nokkuð heiðurslífið kóngsins þið farið núna með? áttirðu að segja.“